Al duizenden jaren zoeken mensen naar manieren om hun doden te eren en dichtbij zich te houden. Een van de oudste vormen daarvan is de urn: een pot, vaas of ander voorwerp waarin de as van een overledene bewaard wordt.

In de late Bronstijd (ongeveer 1000–500 voor Christus) ontstond in Europa de zogenaamde urnenveldcultuur. Mensen cremeerden hun doden en begroeven de as in eenvoudige aardewerken potten. Vaak werden meerdere urnen bij elkaar gezet in velden, soms gemarkeerd met kleine heuveltjes. Voor de nabestaanden was dit een manier om hun dierbaren een plek te geven die ze konden bezoeken.

Ook in de oude beschavingen speelde de urn een belangrijke rol. In Griekenland en Rome waren urnen niet alleen praktisch, maar ook kunstzinnig: ze werden versierd met mythologische taferelen, ingelegde patronen of prachtige reliëfs. Voor rijke families werden de urnen soms in indrukwekkende grafkamers geplaatst. Het idee was dat de urn niet alleen het lichaam bewaarde, maar ook het verhaal van de overledene vertelde.

In de middeleeuwen verdween de urn grotendeels uit beeld. Het christendom legde de nadruk op begraven, omdat het lichaam gezien werd als iets dat op de dag van de wederopstanding weer nodig zou zijn. Urnen pasten daar niet goed bij. Pas in de Renaissance keerde de urn terug, vaak meer als kunstobject of symbool dan als grafurn. Kunstenaars als Michelangelo lieten zich inspireren door de klassieke oudheid en maakten urnen als onderdeel van monumenten en sculpturen.

Tijdens de Verlichting (18e eeuw) veranderde de manier waarop mensen naar de dood keken opnieuw. Het idee van gelijkheid na de dood zorgde ervoor dat urnen eenvoudiger en soberder werden. Niet langer alleen voor de rijken, maar voor iedereen.

In de moderne tijd kreeg de urn opnieuw betekenis door de opkomst van crematie. In de 20e eeuw werd crematie steeds gebruikelijker in Europa, en daarmee groeide ook de rol van urnen. Inmiddels bestaan ze in ontelbare vormen: van klassieke marmeren urnen tot biologische urnen die oplossen in de aarde, van kleine urntjes voor een beetje as tot sieraden die je bij je kunt dragen. Zelfs voor dieren zijn er urnen gemaakt.

Zo laat de geschiedenis zien dat urnen zich steeds hebben aangepast aan hoe mensen omgaan met verlies en herinnering. Van een eenvoudige kleipot in de bronstijd tot een modern gedenkteken in allerlei vormen – de urn blijft een symbool van liefde, herinnering en verbondenheid met degenen die we moeten missen.